De Roste Muis, een voorbeeld van een investeringssubsidie natuur

Het project 'De Roste Muis' speelt zich af in het Meetjeslands krekengebied en kadert in de realisatie van de Europese natuurdoelen. Alles draait om het herstel van een oude kreekarm. Daarbij werd riet uitgebaggerd en verplaatst naar een nabij gelegen grotere kreek (eigendom polderbestuur Generale Vrije polders). Verder werd er een stuw geplaatst om de kreekarm een hoger waterpeil te geven. Het specifieke doel hier is om meer broedgelegenheid te creëeren voor de bruine kiekendief. Het langsgelegen weiland zal tijdens de eerste jaren intensiever gemaaid om verschraling te bewerkstelligen. Dit moet zilte vegetaties nieuwe kansen geven. Het verdere beheer zal met schapen gebeuren.

Lees meer over 'De Roste Muis' in een interview met eigenaar Marc Govaert (door Vanessa Reynaert en Ann De Rycke).

Marc Govaert is landbouwer/jager en woont op de historische hoeve Engelendael in het Meetjeslands krekengebied in St-Laureins. Het project kadert in de realisatie van de Europese natuurdoelen. Het behelst het herstel van een oude kreekarm waarbij riet werd uitgebaggerd en werd verplaatst naar de nabij gelegen grotere kreek (eigendom polderbestuur Generale Vrije polders) en het plaatsen van een stuw om de kreekarm een hoger waterpeil te geven. Het specifieke doel hier is om meer broedgelegenheid te creëren voor de Bruine kiekendief. Het langsgelegen weiland zal tijdens de eerste jaren intensiever gemaaid om verschraling te bewerkstelligen. Dit zal  ook zilte vegetaties terug kansen  geven. Het verdere beheer zal met schapen gebeuren.

  • Hoe bent u gemotiveerd geraakt om deel te nemen aan de projectoproep? 

    Ik was al gemotiveerd, uit persoonlijke interesse voor de mooie natuur die van oudsher hier in het krekengebied aanwezig is. Je moet zelf al geëngageerd zijn om bepaalde natuurwaarden op te merken en deze ook verder te willen op waarderen. Ik doe het om er zelf van te genieten en om de volgende generaties te laten genieten. Met deze investeringssubsidie wil ik ook iets betekenen voor de maatschappij, wil ik de landelijke waarden op een positieve manier in beeld brengen. Ik hoop zo een meerwaarde te creëren. Er is wel erkenning en financiële waardering nodig.
     

  • Wat wou u zelf bereiken met dit project ?

    De bedoeling was om het terrein met zijn potenties ecologisch op te waarderen.
    Ik beschouw dit als een stapsteen om op termijn nog verder te kunnen gaan. Op de akker naast dit perceel doe ik ook aan akkerrandbeheer. Vanaf 1 januari 2017 wordt dit nog een heel stuk uitgebreid om nog meer een aaneengesloten stuk natuur te creëren. Op deze akker zit namelijk regelmatig een scholekster te broeden. Daarom zal ik niet enkel aan akkerrandbeheer doen aan de randen van mijn perceel, maar in het midden van het perceel ook een strook voorzien waar de scholekster ongestoord kan broeden.
     

  • Is landbouw en natuur een evidente combinatie?

    Voor mij is dit een evidentie, maar dit kan je zeker niet veralgemenen. Op een landbouwterrein zijn er altijd minder productieve stukken, die je dan beter als natuur kan beheren. Dit zijn dan kleine stukken waar natuur zich kan ontwikkelen, maar deze zijn niet onbelangrijk! Om grotere aaneengesloten stukken natuur te verkrijgen op landbouwpercelen is er wel een financieel plan nodig. Ecologie is belangrijk, maar heeft een financieel duwtje in de rug nodig om landbouwers over de streep te trekken. Ik ben in de eerste plaats landbouwer, van daaruit kijk ik wat ecologisch gezien mogelijk is.
     

  • Wat vindt u van het resultaat?

    Ik ben heel tevreden. Het resultaat na twee jaar is fantastisch. De natuur heeft zich zeer snel hersteld en ontwikkeld. De verplaatsing van riet uit de ene kreek die moest worden geruimd naar de Roste Muis was een succes. Ondertussen zijn in de herstelde kreek al behoorlijk wat zilte soorten opgedoken, zoals Heen en Mattenbies (zie foto hiernaast). Er zitten veel verschillende soorten eenden, zoals Wintertalingen en Smienten, en Wilde eenden. Als kers op de taart  had ik op het perceel  een van de komende jaren graag een broedende Bruine kiekendief gezien. Het vele riet dat zich heeft ontwikkeld is hier ideaal voor.
     

  • Hoe ervaarde u de samenwerking met het ANB? (wat was goed, wat kon beter)

    Dit is zeer vlot verlopen. Alles gebeurde correct, ook naar praktische uitwerking toe. Bij vragen wisten we elkaar te vinden. Ook de papierafhandeling is goed begeleid geweest.
     

  • Zou u zo’n project aanraden aan anderen?

    Ja, maar op vrijwillige basis, nooit gedwongen. Het is belangrijk om landbouwers bewust te maken van de mogelijkheden. Landbouwers moeten de mogelijkheid krijgen om zelf iets te doen voor de natuur. Sommigen staanin het begin soms een beetje weigerachtig, maar zijn achteraf wel tevreden over het resultaat. De reactie van collega’s op wat ik deed voor natuur was vroeger niet altijd positief. Het is nu nog te vroeg om alle landbouwers te overtuigen, maar ze zijn er meer en meer klaar voor. Ze zien het resultaat en weten dat er financiële mogelijkheden zijn. Ook het polderbestuur ziet de positieve resultaten van het uitbouwen en ecologisch beheren van natuur. Dit is ook een goed signaal naar de landbouwers toe.

    “Zien eten doet eten”. Met mooie voorbeelden trek je verdere interesse.
     

  • Zou u dit in de toekomst nog doen?

    Ik denk al aan volgende projecten. Ik bekijk wat er mogelijk is met het nieuwe natuurbeheerplan.