Specifieke natuurdoelen

De kwaliteit van de oevervegetaties van de plassen moet verbeterd en uitgebreid worden. Bij de poelen en vennen is het behoud en de versterking belangrijk, omdat die leefgebieden cruciaal zijn voor de rijke amfibieënfauna. Het is voor de kamsalamander ook noodzakelijk dat de bestaande populaties met elkaar worden verbonden. Er wordt gestreefd naar grotere, aaneengesloten stukken heide met een vermindering van de huidige verbossing en vergrassing. Ten slotte moeten de jonge loofbossen zich verder kunnen ontwikkelen en zal er 40 hectare naaldbos worden omgevormd tot loofbos.

Dit zijn de specifieke natuurdoelen voor gebied 'Het Blak':

Boslandschap

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel 50 ha
Toename
Doelstelling tot 130 ha, met als richtwaarde voor bosuitbreiding 23 ha. Deze toename zal gerealiseerd worden in de grotere aaneengesloten boscomplexen van de Blakheide (deelgebied 2a) en Hoge Bergen-Ekstergoor (deelgebied 2b).

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voor de bestaande bossen met reeds een zekere affiniteit tot dit habitatype (ca. 50 ha) is het doel op middellange termijn (ca. 50 jaar) te komen tot een goede ontwikkelde, oude inheemse bosbestanden met voldoende structuurrijkdom. Voor de bijkomende 80 ha worden binnen genoemde termijn gemengde bestanden beoogd met oude bomen (toekomstbomen), open plekken, geleidelijke bosranden.

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Minimaal het behoud van de bestaande oppervlakte (8,21 ha). De doelstelling kan gerealiseerd kunnen worden op domeinen van het ANB en private natuurvereniging.

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Minimaal het behoud van de bestaande kwaliteit.

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de bestaande populaties

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van de connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de bestaande populaties

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van de connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Minstens het behoud van de totale oppervlakte
aan (zomer)verblijfplaatsen (=bossen) en foerageergebieden (=alle waterplassen, poelen en vennen in het gebied).

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Waterplassen die voor vleermuizen bereikbaar zijn vanuit de bosgebieden. Bosgebieden met een goede horizontale en verticale structuur. Gericht beheer van bossen volgens de Criteria voor Duurzaam Bosbeheer (voor privé-boseigendommen gelegen in VEN) en via de beheervisie (voor het Agentschap voor Natuur en Bos) speelt hier in principe voldoende op in. Bijzondere aandacht dient gegeven aan oude bomen , open plekken en geleidelijke bosranden, vooral nabij open waterpartijen.

Heidelandschap

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

De huidige oppervlakte in deelgebied 2c Duivelskuil wordt behouden (=1ha). Binnen de grenzen van het SBZ-H wordt geen verdere toename voorzien.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Korte vegetaties, geen boomopslag en met voldoende dynamiek.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte is 10 ha.
Doelstelling is toename met 25 ha tot een totale oppervlakte van 35 ha. Toename (middels omvorming) wordt gezocht binnen deelgebied 2a (Lage heide-Abtsheide) deelgebied 2b Hoge Bergen-Ekstergoor en deelgebied 5 Klokkeven-Volharding .

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Kwalitatief goed ontwikkelde heidegebieden: beperkte boomopslag, aandeel pijpenstrootje beperkt en pioniersstadia aanwezig (=habitattype 7150). Behoud van de bestaande goede lokale staat van instandhouding in de Duivelskuil (deelgebied 2c) en De Bonte Klepper (deelgebied 5).

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte is 15 ha, verspreid over vele habitatvlekken en vele deelgebieden.
Doel is de versterking vanuit bestaande kernen van droge heide en/of kernen van andere habitats in de heidesfeer. Het doel is een totale oppervlakte van 19 ha droge heide met twee belangrijke kernen nl. in deelgebieden: (a) 2a (Lage heide-Abtsheide) (b) 5 Klokkeven-Volharding .

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Met het oog op een hoge structuurrijkdom dienen alle ouderdomsstadia (van pionier- tot degeneratiestadium) aanwezig te zijn. Het aandeel Pijpenstrootje en de verbossingsgraad dienen beperkt te zijn (overeenkomstig voldoende tot goede locale staat van instandhouding).

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de bestaande populaties

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van de connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Het voorkomen van de soort hangt niet enkel af van de oppervlakte van vennen, poelen en plassen maar ook van de heidehabitats en bossen (landhabitat). De oppervlaktedoelstellingen die vermeld zijn onder deze twee laatste habitatclusters zijn in principe toereikend en dekkend voor de populatiedoelstellingen van deze soort.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Het voorkomen van de soort hangt niet enkel af van de kwaliteit van vennen, poelen en plassen maar ook van de heidehabitats en bossen (landhabitat). De oppervlaktedoelstellingen die vermeld zijn onder deze habitatclusters zijn in principe toereikend en dekkend voor de doelstellingen van deze soort.

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de bestaande populaties

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van de connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Het voorkomen van de soort hangt niet enkel af van de oppervlakte van vennen, poelen en plassen maar ook van de heidehabitats en bossen (landhabitat). De oppervlaktedoelstellingen die vermeld zijn onder deze twee laatste habitatclusters zijn in principe toereikend en dekkend voor de populatiedoelstellingen van deze soort.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Het voorkomen van de soort hangt niet enkel af van de kwaliteit van vennen, poelen en plassen maar ook van de heidehabitats en bossen (landhabitat). De oppervlaktedoelstellingen die vermeld zijn onder deze habitatclusters zijn in principe toereikend en dekkend voor de doelstellingen van deze soort.

Poelen, vennen en plassen

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Doel is behoud van de actuele oppervlakte van het habitattype van 102 ha. Een verdubbeling van de feitelijke oppervlakte aan oeverkruidvegetaties wordt beoogd.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voor minstens 2 van de grote plassen waar het habitat voorkomt (deelgebied 2a, deelgebied 4, deelgebied 5) geleidelijk hellende oevers (verhouding 1:10). Dit in het bijzonder voor de zuidoostelijk gelegen oever van deze plassen. Kwalitatieve doelstelling is ook een natuurlijke trofie voor de betreffende plassen.

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Behoud van de huidige oppervlakte van 1 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Helder, matig nutriëntenrijk (niet hypertroof) water met een matige stikstof- en fosforconcentratie en een min of meer neutrale tot matig alkalische pH. Een vollediger ecosysteem met meer typische soorten.

Omschrijving populatiedoelstelling

Doelstelling is één grote aaneengesloten populatie of verschillende structureel samenhangende groeiplaatsen, samen meer dan 50 m2 en met meer dan 1.000 planten per populatie. Deze doelstelling dient behaald in deelgebied 5 Klokkeven-Volharding.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Initiëren van dynamische processen en voldoende zonlicht ter hoogte van de groeiplaatsen. Waterkwaliteit overeenkomstig de vereisten van het habitatype.

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de bestaande populaties

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van de connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Uitbreiding van de huidige populatie van Hoge Bergen-Ekstergoor (deelgebied 2b) tot een kernpopulatie (= minimaal 200 roepende mannetjes). Realisatie van satellietpopulaties hierrond. In geval dat aanwezigheid van deze soort in deelgebied 5 Klokkeven-Volharding wordt bevestigd, wordt ook hier een kernpopulatie (= minimaal 200 roepende mannetjes) voorop gesteld.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Er dient een complex van geschikte water- en landhabitats te worden gerealiseerd in de omgeving van Hoge Bergen-Ekstergoor. Dit dient een complex te zijn van vochtige heide, vochtig bos en oligotrofe wateren (minstens 5 geschikte poelen). Als richtcijfers moeten al deze habitats, inclusief het complex aan vennen, gelegen zijn op een onderlinge afstand van minder dan 1km. Een oppervlakte van ongeveer 10 ha dient optimaal ingericht te worden ten behoeve van deze soort. Uitbreidingskansen naar andere potentiële leefgebieden (satelietpopulaties) dienen behouden te worden (geen versnipperende ingrepen op een afstand van minder dan 1 km rond het leefgebied. Mocht blijken dat de soort effectief ook voorkomt in Volharding wordt ook daar een leefgebied, voornamelijk bestaande uit vochtige heiden en vennen, tot doel gesteld.

Omschrijving populatiedoelstelling

Minimaal 3 populaties moeten uitgroeien tot voldoende grote kernpopulaties waar de soort duurzaam kan voorkomen. Dit wordt beoogd voor deelgebied 2b Hoge Bergen-Ekstergoor, deelgebied 2a Blak-Abtsheide ter hoogte van Pomp-Poelberg en deelgebied 4 De Leeuwerik.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Er worden complexen beoogd van minstens 3 tot 5 geschikte poelen in de hiernaast genoemde deelgebieden. Hierbij zijn de poelen ingebed in een kleinschalig landschap met bossen, ruigtevegetaties, houtwallen en niet tot weinig bemeste graslanden. Binnen de kernpopulaties dient eutrofiëring te worden vermeden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de bestaande populaties

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van de connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Voor huidige populaties worden duurzame kernpopulaties beoogd (minimaal 200 roepende mannetjes) in deelgebied 5 Volharding-Klokkeven en in de omgeving van deelgebied 2a Blak-Abtsheide. Deze laatste meer specifiek in de Abtsheide en in de Lage Heide (respectievelijk ten zuiden en ten noorden van de Rijkevorselseweg).

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Er dienen maatregelen getroffen op de locaties waar de soort voorkomt zoals aanleg van nieuwe of de herstel van bestaande voortplantingsbiotopen. Een cluster van minimaal 3 tot 5 geschikte poelen dient gerealiseerd worden beoogd. Onderlinge verbondenheid van populaties die voorkomen binnen eenzelfde deelgebied (ihb deelgebied 2a).

Omschrijving populatiedoelstelling

Minstens het behoud van de totale oppervlakte aan (zomer)verblijfplaatsen (=bossen) en foerageergebieden (= alle waterplassen, poelen en vennen in het gebied).

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Waterplassen die voor vleermuizen bereikbaar zijn vanuit de bosgebieden. Bosgebieden met een goede horizontale en verticale structuur. Gericht beheer van bossen volgens de Criteria voor Duurzaam Bosbeheer (voor privé-boseigendommen gelegen in VEN) en via de beheervisie (voor het Agentschap voor Natuur en Bos) speelt hier in principe voldoende op in. Bijzondere aandacht dient gegeven aan oude bomen , open plekken en geleidelijke bosranden, vooral nabij open waterpartijen.

Daniël Josten
Agentschap voor Natuur en Bos