Specifieke natuurdoelen

De waardevolle gebieden zijn erg versnipperd, daarom wordt er gestreefd naar een versterking van de boshabitats. Die zijn belangrijk voor een stabiele populatie van de zwarte specht, de wespendief en de middelste bonte specht, maar ook voor andere typische bossoorten als de bosuil, de boomklever, de havik, en soorten gebonden aan randen en open plekken zoals de kleine ijsvogelvlinder en de keizersmantel. Daarnaast moet ook het bocagelandschap uitgebreid worden voor de kamsalamander en verschillende vleermuizensoorten.

Dit zijn de specifieke natuurdoelen voor gebied 'West-Vlaams Heuvelland':

Bocagelandschap

Oppervlaktedoelstelling
=/+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 3,2 ha
Behoud van de actuele habitatvlekken.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Waterkwaliteitsverbetering om te komen tot een vollediger ecosysteem met meer habitattypische soorten. Daling van de eutrofiëringsgraad, door o.a. vrijstellen van de poelen (m.b.t. bladval) en slibruiming.

Oppervlaktedoelstelling
=/+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 0,1 ha
Behoud actuele vegetatie met lokale uitbreiding waar mogelijk.

Kwaliteitsdoelstelling
=/↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Specifieke habitatvereisten zoals voldoende basenrijke kwel, waterhuishouding (kwaliteit en kwantiteit) en aangepast beheer zijn basisvereisten voor de verdere ontwikkeling en instandhouding van het habitattype. Potenties zijn beperkt door sterke voedselaanrijking in het SBZ-H.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 4,2 ha
Toename met 6 ha naar 10 ha, in deelgebied BE2500003-11 Breemeersen, waar actueel nog een relatief groot oppervlak van het habitattype voorkomt, weliswaar slecht ontwikkeld.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Kwaliteitsverbetering actueel habitattype is vereist, vnl. de habitatstructuur is onvoldoende ontwikkeld en verruiging is aanwezig. Een goed ontwikkelde habitatstructuur is o.a. vereist voor de habitattypische broedvogels Patrijs, Veldleeuwerik en Graspieper.

Omschrijving populatiedoelstelling

Actuele populatie: onvoldoende gekend.
Voor deze soort wordt het behoud van de huidige populatie, met een evt. toename, vooropgesteld.

Kwaliteitsdoelstelling
=/↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Verbetering waterkwaliteit van potentieel leefgebied (traagstromende wateren) en toename van waterplantenvegetatie.

Omschrijving populatiedoelstelling

Actuele populatie: onvoldoende gekend.
Voor deze vleermuissoorten wordt gestreefd naar het behoud van de actuele populatie.

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Actuele populatie: onvoldoende gekend.
Voor deze soorten wordt gestreefd naar een uitbreiding van de bestaande populaties door verbetering van de kwaliteit van de bestaande bossen en verbeteren van de connectiviteit tussen deze gebieden.

Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Beheer van bossen (en evt. oudere bomen buiten bosverband zoals dreven, parken) met bijzondere aandacht voor het behouden van bomen (ook exoten) met holten en scheuren die als kolonieverblijfplaats of overwinteringsplaats van vleermuizen kunnen dienen. Verdere evolutie naar meer structuurrijke oude bossen zal de geschiktheid als jachtbiotoop doen toenemen. Bocagelandschappen en wastines zijn rijk aan ongewervelden en landschapsstructuur. Dergelijke zones met veel KLE's kunnen in de buurt van verblijfplaatsen worden versterkt. Verbeteren van connectiviteit tussen de bestaande bosgebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Actuele populatie: onvoldoende gekend. In deelgebieden met de beste potenties, of met actueel reeds een robuuste populatie, nl. Heuvelland BE2500003-1, Sixtusbossen BE2500003-3, de Galgebossen BE2500003-4, de Palingbeek en Vierlingen BE2500003-8 en Breemeersen BE2500003-11, dient de goede staat van instandhouding, nl. een populatie van > 50 adulten nagestreefd te worden. Mits de aanleg van een reeks poelen is dit ook mogelijk in het deelgebied Breemeersen BE2500003-11 (op helling). In deelgebied BE2500003-2 Helleketelbos wordt een kleinere populatie van minimaal 20 adulten vooropgesteld.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

In nagenoeg alle deelgebieden moet vooral de kwaliteit van het waterhabitat verbeterd worden. Verbindingselementen (KLE’s) tussen de populaties moeten aanzienlijk uitgebreid worden om verdere kolonisatie te verbeteren en uitwisseling van genetische informatie te bevorderen.

Boslandschap

Oppervlaktedoelstelling
=/+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 0,1 ha
Behoud actuele vegetatie. Goede potenties zijn slechts zeer lokaal aanwezig in deelgebied BE2500003-10 Polygoonbos, waar de recente vestiging van ronde zonnedauw dit bevestigt.

Kwaliteitsdoelstelling
=/↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Optimale kwaliteitsverbetering is enkel mogelijk als maatregelen genomen worden om de hoge nutriëntenaanrijking via o.a. N-depositie te drukken. Actief beheer is nodig om heide te behouden.

Oppervlaktedoelstelling
=/+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 0,5 ha
Behoud actuele vegetaties. Goede potenties zijn slechts zeer lokaal aanwezig in deelgebied BE2500003-10.

Kwaliteitsdoelstelling
=/↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Optimale kwaliteitsverbetering is enkel mogelijk als maatregelen genomen worden om de hoge nutriëntenaanrijking via o.a. N-depositie te drukken. Actief beheer is nodig om heide te behouden.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 1,0 ha
Behoud en versterking vanuit bestaande kernen van heischraal grasland en/of droge heide. Voor de versterking moet gekeken worden naar de deelgebieden met goede potenties nl. BE2500003-1, BE2500003-8, BE2500003-9 en BE2500003-10. Doelstelling is toename van de oppervlakte heischraal grasland tot 6 ha (in complex met natte en droge heide).

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Gelet op de hoge nutriëntenaanrijking via o.a. N-depositie is intensief beheer nodig. In een aantal gebieden is kwaliteitsverbetering nodig, vnl. wat betreft de habitatstructuur en de bedekking met sleutelsoorten.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 5 ha
Behoud van de aanwezige ruigtes, vnl. in beekvalleien in mozaïek met dotterhooiland en broekbos. Doel is de toename van natte ruigte en mantel-zoomvegetaties tot 15 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Kwaliteitsverbetering van bestaande natte ruigtes door aangepaste waterhuishouding (waterkwaliteit en waterkwantiteit) en geschikt beheer. Vnl. verruiging en vergrassing zijn knelpunten. Verschillende percelen waar actueel natte ruigte voorkomt zijn ontstaan uit graslanden die spontaan verbosten i.f.v. bosuitbreiding, vnl. in deelgebied BE2500003-1. Deze percelen zullen verder evolueren naar boshabitats. Voldoende aandacht voor behoud op lange termijn van natte ruigte en mantel-zoomvegetaties is vereist.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 441,1 ha
Toename met 218 ha naar 659 ha, met als richtwaarde voor bosuitbreiding 134 ha. Door omvorming van naaldbos en de evolutie van jonge bosaanplanten zal de oppervlakte toenemen, vnl. in de Gasthuisbossen BE2500003-9 en het Polygoonbos BE2500003-10. De realisatie van 2 boshabitatkernen waarin het type 9120 voorkomt wordt beoogd. Hiervoor komen de deelgebieden Heuvelland BE2500003-1, de Sixtusbossen BE2500003-3 en de Palingbeek-Vierlingen-Gasthuisbossen BE2500003-8 en BE2500003-9 het best in aanmerking. Aanvullend zijn kleinere bosuitbreidingen wenselijk in onder meer het deelgebied Polygoonbos BE2500003-10. Dit gaat in het totaal om 90 ha als richtwaarde voor bosuitbreiding, die verspreid over twee grote boskernen ingezet worden, en eventueel aangevuld door kleinere bosuitbreidingsinitiatieven in de andere deelgebieden.Kleinschaliger bosuitbreiding rond geïsoleerde boscomplexen. In totaal gaat het hier om een bosuitbreiding met als richtwaarde 44 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Verbetering van de kwaliteit door het toepassen van de Criteria Duurzaam Bosbeheer: geleidelijke omvorming naar inheemse loofhoutbestanden, voorrang geven aan spontane processen met toename van het aandeel dood hout en verhoogde structuurdiversiteit. Voldoende dood hout i.f.v. diverse vleermuissoorten, Zwarte specht. Voldoende aandacht voor boszomen en open plekken i.f.v. de Kamsalamander, Sleedoornpage, Kleine ijsvogelvlinder, Keizersmantel, ed.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 273,2 ha
Toename met 302 ha naar 575 ha, met als richtwaarde voor bosuitbreiding 265 ha. Door omvorming van naaldbos en de evolutie van jonge bosaanplanten zal de oppervlakte toenemen, vnl. in Heuvelland BE2500003-1, Helleketelbos BE2500003-2 en Bossen van Wijtschate BE2500003-7. De realisatie van 2 boshabitatkernen waarin het type 9130 voorkomt wordt beoogd. Hiervoor komen de deelgebieden Heuvelland BE2500003-1 en de Sixtusbossen BE2500003-3 het best in aanmerking. Aanvullend zijn kleinere bosuitbreidingen wenselijk in onder meer het deelgebied Helleketelbos BE2500003-2. Dit gaat in het totaal om 190 ha als richtwaarde voor bosuitbreiding, die verspreid over twee grote boskernen ingezet worden, en eventueel aangevuld door kleinere bosuitbreidingsinitiatieven in de andere deelgebieden. Kleinschaliger bosuitbreiding rond geïsoleerde boscomplexen. In totaal gaat het hier om een bosuitbreiding met 75 ha als richtwaarde.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Zie doelen habitattype 9120.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actuele oppervlakte: 34,5 ha
Toename met 42 ha naar 77 ha. Uitbreiding van bestaand alluviaal bos in beekvalleien en ter hoogte van bronzones, in mozaïek met natte ruigte (6430) en dotterbloemgrasland als richtwaarde voor bosuitbreiding 33 ha. De beste potenties bevinden zich in het deelgebied Heuvelland. Door natuurgericht beheer van bestaand bos kan door omvorming van uitheemse bestanden het habitattype eveneens toenemen (toepassing Criteria Duurzaam Bosbeheer).

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Verbetering van de kwaliteit door het toepassen van de Criteria Duurzaam Bosbeheer: geleidelijke omvorming naar inheemse loofhoutbestanden, voorrang geven aan spontane processen met toename van het aandeel dood hout. Verbetering van de waterkwaliteit is cruciaal voor een goede ontwikkeling van dit habitattype. Diverse beken zijn sterk vervuild, evenals verschillende bronnen. Verbetering van de waterkwaliteit is ook vereist voor habitattypische soorten Vuursalamander en Bronlibel, die er op dit moment nog niet voorkomen of verdwenen zijn.

Omschrijving populatiedoelstelling

Actuele populatie: onvoldoende gekend.
Voor deze vleermuissoorten wordt gestreefd naar het behoud van de actuele populatie.

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de bestaande kwaliteit van de leefgebieden, behoud van connectiviteit tussen de gebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Actuele populatie: onvoldoende gekend.
Voor deze soorten wordt gestreefd naar een uitbreiding van de bestaande populaties door verbetering van de kwaliteit van de bestaande bossen en verbeteren van de connectiviteit tussen deze gebieden.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Beheer van bossen (en evt. oudere bomen buiten bosverband zoals dreven, parken) met bijzondere aandacht voor het behouden van bomen (ook exoten) met holten en scheuren die als kolonieverblijfplaats of overwinteringsplaats van vleermuizen kunnen dienen.
Verdere evolutie naar meer structuurrijke oude bossen zal de geschiktheid als jachtbiotoop doen toenemen. Bocagelandschappen en wastines zijn rijk aan ongewervelden en landschapsstructuur. Dergelijke zones met veel KLE's kunnen in de buurt van verblijfplaatsen worden versterkt. Verbeteren van connectiviteit tussen de bestaande bosgebieden.

Omschrijving populatiedoelstelling

Actuele populatie: onvoldoende gekend.
Voor deze soorten wordt gestreefd naar een behoud van de bestaande populaties.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Beheer van bossen (en evt. oudere bomen buiten bosverband zoals dreven, parken) met bijzondere aandacht voor het behouden van bomen (ook exoten) met holten en scheuren die als kolonieverblijfplaats of overwinteringsplaats van vleermuizen kunnen dienen.
Verbeteren van connectiviteit tussen de bestaande bosgebieden en waterrijke jachtzones. Actief biologisch beheer van de grotere waterpartijen met het oog op de toename van waterinsecten (bv. haften), het voedsel van deze groep vleermuizen.

Eline Hostens
Agentschap voor Natuur en Bos