Specifieke natuurdoelen

De habitattypes en soorten binnen het gebied worden gegroepeerd in twee soorten natuur. Allereerst is er het boslandschap met zeer plaatselijke heidekernen. Daarnaast is er ook het grasland- en moeraslandschap in beek- en riviervalleien met plaatselijke overgangen naar alluviaal bos. Het gebied bestaat uit 19 ver van elkaar verwijderde deelgebieden. Daardoor staat de aanwezige natuur onder druk van het aanpalende landgebruik. Verbetering van bestaande leefgebieden, een betere buffering, bosuitbreiding en een beter afgestemd graslandenbeheer zijn de belangrijkste prioritaire inspanningen.

Dit zijn de specifieke natuurdoelen voor gebied 'Zandleemstreek':

Boslandschap met zeer plaatselijke heidekernen

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 1,3 ha + relicten in mozaïek met habitattypes 2310 en 4030
Doel: behoud actuele oppervlakte

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Duurzaam behoud.

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 0,02 ha
Doel: behoud actuele oppervlakte.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Duurzaam behoud.

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 2 ha
Doel: behoud actuele oppervlakte.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Duurzaam behoud.

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel:1,2 ha
Doel: behoud actuele oppervlakte.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Duurzaam behoud, voldoende staat van instandhouding met meer sleutelsoorten.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Doel: 1/5 van bosranden ontwikkelen als goed ontwikkelde boszomen, voornamelijk van de vochtige bossen (habitats 9130, 9160 en 91E0). Voor het habitattype wordt geen oppervlaktedoel geformuleerd, aangezien deze bij de oppervlaktedoelen van de andere boshabitats gerekend wordt.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende tot goede staat van instandhouding, met mantelzoomvegetaties van meer dan 5 meter breedte. De vegetatie heeft geleidelijke overgangen van kruidige delen (zoom) via struwelen (mantel) naar aangrenzend bos met de aanwezigheid van habitattypische planten- en diersoorten.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 404 ha
Doel: toename van 128 ha met een richtwaarde van 73 ha door bosuitbreiding tot een totale oppervlakte van 532 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Goede staat van instandhouding in “grote boshabitatkernen” (voor selectie deelgebieden, zie bovenstaande tekst ‘boslandschap’). Voldoende tot goede staat van instandhouding in kleinere boskernen, met een goede staat met betrekking tot habitatstructuur en verstoring. Streven naar een mozaïekstructuur door structuurbepalende processen kansen en ruimte te bieden.

Permanente open plekken dienen in deelgebieden 1 Makegemse bossen, 11 Serskampse bossen en 21 Pikhakendonk, een duurzaam behoud op langere termijn te garanderen van de zeldzamere intermediaire Atlantische heidevegetaties (2130, 2330, 4010, 4030 en 6230). De oppervlakterealisatie van deze permanente open plekken (tot 3 ha per plek) bedraagt 3 - 5 ha in deelgebied 1 Makegemse bossen, 5-8 ha in deelgebied 11 Serskampse bossen en 1- 2 ha rivierduinvegetatie in deelgebied 21 Pikhakendonk.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 62 ha
Doel: toename van 54 ha met een richtwaarde van 38 ha door bosuitbreiding tot een totale oppervlakte van 116 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Zie doelen habitattype 9120 (Landschap: Boslandschap met zeer plaatselijke heidekernen).

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 38 ha
Doel: toename van 31 ha met een richtwaarde van 24 ha door bosuitbreiding tot een totale oppervlakte van 69 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Goede staat van instandhouding in “grote boshabitatkernen” (deelgebieden 9 Boskantgracht en 14 Bos van Aa, Kollintenbos, ’s Gravenbos, Driesbos). Streven naar een mozaïekstructuur door structuurbepalende processen kansen en ruimte te bieden.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel : 173 ha
Doel: (alle subtypes) toename van 105 ha met een richtwaarde van 77 ha door bosuitbreiding tot een totale oppervlakte van 278 ha.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Zie specifieke subtypes 91E0 (Landschap: Boslandschap met zeer plaatselijke heidekernen).

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 126 ha
Doel: zie bij 91E0

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Goede staat van instandhouding in “grote boshabitatkernen” (voor selectie deelgebieden, zie bovenstaande tekst ‘boslandschap’). Voldoende tot goede staat van instandhouding in kleinere boskernen, met een goede staat met betrekking tot habitatstructuur en verstoring. Streven naar een mozaïekstructuur door structuurbepalende processen kansen en ruimte te bieden.

Oppervlaktedoelstelling
=
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 17 ha
Doel: Behoud huidige oppervlakte.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling
Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 30 ha
Doel: zie bij 91E0

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving populatiedoelstelling

Instandhouding of groei van de populaties.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Instandhouding, herstel en ontwikkeling van lijnvormige KLE’s als verbinding tussen foerageergebieden. Behoud en verbetering habitatkwaliteit voor zomerkolonies (holle bomen, vervangen ongewenste loofhoutsoorten). Specifieke inrichting (kerk)zolders.

Omschrijving populatiedoelstelling

Uitbreiding van het leefgebied en huidige populaties waarbij gestreefd wordt naar een minimum van 50 adulte individuen per populatie in deelgebieden 1, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 17, 19 en 21.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Goede staat van instandhouding met betrekking tot water- (telkens > 5 poelen per deelgebied) en landhabitat. Opheffen van migratie barrières en aanleg of herstel van diepe poelen die niet droogvallen in de zomer. Verbetering van de kwaliteit van het omringende landschap (kleinschalige landschapselementen, struwelen,...) om de connectiviteit te verbeteren.

Omschrijving populatiedoelstelling

Instandhouding van de actuele populatie.

Kwaliteitsdoelstelling
=/↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Instandhouding, herstel en ontwikkeling van lijnvormige KLE’s. Specifieke inrichting (kerk)zolders.

Omschrijving populatiedoelstelling

Aanwezigheid van zomerkolonies van de soorten, met jaarlijks zwangere wijfjes en/of juvenielen. De aanwezigheid van duurzame populaties van elk van deze soorten wordt nagestreefd.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Verhoging van structuurdiversiteit in de bossen. Behoud en verbetering kwaliteit waterpartijen. Behoud en uitbreiding van verbindingen en lijnvormige landschapselementen. De doelen worden gerealiseerd in het kader van doelen habitats 6430, 9120, 9130 en 91E0.

Grasland- en moeraslandschap in beek- en riviervalleien

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 0,38 ha
Doel: toename van 8 ha door omvorming van bestaande plassen in deelgebieden 14 en 17 . In de oeverzone van de verschillende plassen in deelgebied 14 wordt het habitat nagestreefd.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud sleutelsoorten / streven naar voldoende sleutelsoorten van het habitattype.

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 1,2 ha
Doel: toename naar 4 ha door omvorming van bestaande graslanden reeds in natuurbeheer door een natuurbeherende vereniging in deelgebied 12.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende staat van instandhouding van subtype veldrusassociatie, waarbij het habitattype een voldoende aantal en bedekking van sleutelsoorten bezit.

Oppervlaktedoelstelling
=/+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 17 ha
Doel: toename van 1 ha naar 18 ha

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende tot goede staat van instandhouding, verhoging van de habitatkwaliteit

Oppervlaktedoelstelling
+
Omschrijving oppervlaktedoelstelling

Actueel: 16,8 ha
Doel: toename van 119 ha naar 136 ha, met als richtwaarde voor uitbreiding 104 ha in deelgebieden 1, 4, 9, 12, 14, 19 en 21. In deelgebieden 19 en 21 wordt ontwikkeling van Grote pimpernelgraslanden nagestreefd. Plaatselijk herstel van samenhangende hooiland- en moerascomplexen met hoge faunawaarde. De doelen van 26 ha grote pimpernelgrasland en 24 ha glanshavergrasland in deelgebied 21 en van 18 ha pimpernelgrasland en 26 ha glanshavergrasland in deelgebied 19 zijn gesteld in het Sigma-inrichtingsplan.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Goede staat van instandhouding met inbegrip van een gunstige waterhuishouding.

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de huidige populaties en areaal, met een mogelijke toename.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende tot goede staat van instandhouding. Streven naar een verbetering van de waterkwaliteit (traag stromende wateren) en een toename van de waterplantenvegetatie.

Omschrijving populatiedoelstelling

Instandhouding of groei van de populaties.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Instandhouding, herstel en ontwikkeling van lijnvormige KLE’s als verbinding tussen foerageergebieden. Behoud en verbetering habitatkwaliteit voor zomerkolonies (holle bomen, vervangen ongewenste loofhoutsoorten). Specifieke inrichting (kerk)zolders.

Omschrijving populatiedoelstelling

Uitbreiding van het leefgebied en huidige populaties waarbij gestreefd wordt naar een minimum van 50 adulte individuen per populatie in deelgebieden 1, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 17, 19 en 21.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Goede staat van instandhouding met betrekking tot water- (telkens > 5 poelen per deelgebied) en landhabitat. Opheffen van migratie barrières en aanleg of herstel van diepe poelen die niet droogvallen in de zomer. Verbetering van de kwaliteit van het omringende landschap (kleinschalige landschapselementen, struwelen,...) om de connectiviteit te verbeteren.

Omschrijving populatiedoelstelling

Instandhouding van de actuele populatie.

Kwaliteitsdoelstelling
=/↑
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Instandhouding, herstel en ontwikkeling van lijnvormige KLE’s. Specifieke inrichting (kerk)zolders.

Populatiedoelstelling
=/↑
Omschrijving populatiedoelstelling

Doel: Behoud van de huidige populaties en areaal, met een mogelijke toename.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Voldoende tot goede staat van instandhouding. Streven naar een verbetering van de waterkwaliteit (traag stromende wateren) en een toename van de waterplantenvegetatie.

Omschrijving populatiedoelstelling

Behoud van de aanwezige reproducerende populatie (de oppervlakte ingenomen door de groeiplaats werd in 2010 ingeschat op 4000 m²), met een uitbreiding van de actuele populatie naar recent aangelegde gazons in deelgebied 20.

Kwaliteitsdoelstelling
=
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Behoud van de huidige goede tot uitstekende staat van instandhouding. Duurzaam behoud van de kwaliteit van het leefgebied, door geschikt beheer en een optimale waterhuishouding.

Omschrijving populatiedoelstelling

1 koppel in deelgebied 21 (overeenkomend met doelen Sigma voor Pikhaken en Hollaken-Hoogdonk). De tot doel gestelde oppervlakten 6510 (in het open graslandlandschap van Hollaken) komen tegemoet aan de oppervlaktevereisten voor het leefgebied van de kwartelkoning. Dit doel komt overeen met de doelen van het Sigma-inrichtingsplan.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Deze soort vereist open, onbemeste bloemrijke hooilanden, die pas gemaaid worden vanaf / na augustus; vermijden van verstoring (met actieve bescherming van broedparen).

Omschrijving populatiedoelstelling

Aanwezigheid van zomerkolonies van de soorten, met jaarlijks zwangere wijfjes en/of juvenielen. De aanwezigheid van duurzame populaties van elk van deze soorten wordt nagestreefd.

Kwaliteitsdoelstelling
Omschrijving kwaliteitsdoelstelling

Verhoging van structuurdiversiteit in de bossen. Behoud en verbetering kwaliteit waterpartijen. Behoud en uitbreiding van verbindingen en lijnvormige landschapselementen. De doelen worden gerealiseerd in het kader van doelen habitats 6430, 9120, 9130 en 91E0.

Ann De Rycke
Agentschap voor Natuur en Bos